Adana merkezli Daspet Akaryakıt ve LPG Dağıtım A.Ş., finansal sıkıntıların ardından konkordatoya yöneldi. Adana 1. Asliye Ticaret Mahkemesi, İcra ve İflas Kanunu'nun 287. maddesinde saklanan şirkete 3 ay süreli geçici mühlet tanıdı. Kararla birlikte şirkete karşı yeni icra takipleri başlatılamayacak, mevcut takipler ise durdurulabilecek. Alacaklıların, 7 gün içinde konkordato talebine itiraz hakkı mevcut.
Geçici mühlet döneminde mahkeme, şirketin mali yapacağı ve sunacağı ödeme planını hatası halinde konkordato komiser(ler)i atamayacak. Bu süreçteki faaliyet faaliyetleri devam ederken, iptal edilecekler toplanacak ve planın uygulanabilirliği değerlendirilecek. Sırf konkordato işlemi, aralar arasındaki sözleşmelerin otomatik olarak feshedilmesi kural olarak mümkün değil; ifa ve tedarik ilişkileri mahkemesinin çizdiği ilişkiler devam edecek.
2013 yılında kurulan Daspet Akaryakıt, kısa sürede yatay genişleme büyüyerek istasyon ağını genişletmişti. Şirket, geçmiş yıllarda Türkiye genelindeki istasyon bolluğunu arttırmayı hedeflediğini açıklamış, Adana başta olmak üzere çevre illerinde faaliyet genişlemesi için yatırım ve iş birliklerine yönelmişti. Ancak son dönemde artan ekonomik zorluklar ve sektörel para birimleri, şirketin nakit kaynakları ve raporları üzerinde baskıya neden oldu.
Önümüzdeki süreçte, geçici mühletin ardından verilebilecek “kesin mühlet”, alacaklılarla yapılacak görüşmeler ve oylama ile gelecek. Mahkeme, alacaklı harcamalar ve planın sürdürülebilirliği açısından kriterlerin sürekliliği halinde konkordato planını onaylayabilir. Aksi durumdaki süreç farklı hukuki aşamalara dönüştürülebilir. Bu dönemde alacaklılar için alacak kayıtlarının zamanında bildirilmesi, çevresel borçlu ise sürekliliğin ve şeffaf iletişimin korunmasının önemini taşır.
- Geçici mühlet (3 ay): Yeni icra takipleri başlatılamaz, devam edenler durur. Rehinli alacaklılar da rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takibe başlayamaz/devam edemez.
- Faiz ve temerrüt: Rehinle temin edilmemiştir (teminatsız) alacaklarda mühletle birlikte faiz normalde işlemez.
- Sözleşmeler: Sırf konkordato işlemi yapıldı diye sözleşmeler otomatik olarak feshedilemez; ifa kural olarak devam eder.
- Komiser: Mahkeme konkordato komiser(ler)i atar; şirket ve plan denetlenir, alacakları kaydedilir.
- İtiraz: İlan bilgileri 7 gün içinde alacaklılar konkordato talebine itiraz edebilir (haberde belirtildiği gibi).
Tipik takvim ve sonraki adımlar
- Geçici mühlet (3 ay, istisnai +2 ay uzayabilir)
- Kesin mühlet talebi ve karar (genelde 12 ay, +6 ay uzatılabilir)
- Alacaklı toplantısı ve oylama
- Mahkeme tasdiki (onay) veya reddi
- Reddederse iflas olasılığı gündeme gelebilir; onaylanırsa plana göre ödemeler başlar.
Paydaşlara yönelik pratik rehber
- Tedarikçiler/Alacaklılar
- Resmi ilanda belirtilen sürelerde kredi kartının silinmesi; fatura/irsaliye/sözleşme/ekstre delillerinizi hazırlayın.
- 7 gün içinde yapılacak itirazlar için (şartlar varsa) dilekçe ve delilleri komiser/mahkeme usulüne uygun.
- Kredi sigortanız varsa kesinti bildirimi alın; teminat mektupları/çek-senet gibi enstrümanlar için bankanız ve hukuk kapsamınızla hareket edin.
- Yeni sevkiyatlarda risk azaltmanın: peşin/teminatlı satış, limit düşürme, dağıtım teslim gibi önlemler.
- Bayiler/istasyon sahipleri
- Bayilik ve tedarik sözleşmelerindeki fesih, teminat, münhasırlık ve ceza şartlarını gözden geçirin; konkordato nedeniyle otomatik fesih geçersiz olabilir.
- Akaryakıt arzının sürekliliği, marka/istasyon operasyon riskleri ve stok-finansman dengenizi ayırıp geçici işletme planı yapın.
- İstasyon yatırımları (pompa, tank, POS, marka kaplamaları) üzerindeki rehine/teminat erişimi kontrol edin.
- Kimler
- Ücret ve kıdem/ihbar alacakları imtiyazlıdır. Ödenmeyen ücretler için kayıt altı tutun (bordro, banka dekontu, yazışmalar).
- Ücret Garanti Fonu'ndan (UGF) son 3 aya kadar destek imkanı, konkordato hallerinde de sorun yaşanabilir; İŞKUR birimlerinden süreç ve evrak için bilgi alın.
- Bankalar/rehinli alacaklılar
- Rehinli alacaklarda takipler mühlet boyunca durur; teminatların değerinin korunması ve muhafazası için komiser/mahkeme nezdinde gerekli başvuruları planlayın.
- Yeniden ödeme seçenekleri (vade, faiz, ek teminat, nakit temelli plan) için borçlu ve diğer alacaklılarla koordine edilir.
- Kiraya verenler/malzeme sağlayanlar
- Kira ve sürekli edimli sözleşmeler konkordato sırasında devam edebilir; Fesih ve tahliye için özel usul ve izinler verilebilir.
- Depozito/teminat mektubu, stopaj, yan giderler ve gecikme stratejinizi hukuki çerçeveye uygun güncelleyin.
Riskler ve olası senaryolar
- Operasyonel: Akaryakıt tedarik zincirinde aksama ve bayi kaybı riski.
- Finansal: Nakit baskı baskısı; planın bozulmasısa iflas riski.
- İtibar: Müşteri ve bayi güveni zedelenebilir; proaktif iletişim kritik.
Kısa kontrol listesi
- Alacağınız varsa: Alacak kaydı + 7 gün itirazının ertelenmesini sağlayacak.
- Delillerinizi toplayın: Sözleşmeler, faturalar, ekstreler, teslim tutanakları.
- Mevcut ilişkileri gözden geçirin: Teminatlar, risk limitleri, sevkiyat koşulları.
- Resmi ilan ve komiser duyurularını düzenli takip edin.
- Gerekli olan uzman hukuk/muhasebe desteği alın.
