Türkiye'deki siyasi arenada son dönemde yaşanan gelişmeler, kamuoyunun nabzını tutan araştırmalarla daha da netleşiyor. Güncel anketler, hem genel hem de cumhurbaşkanlığı seçimlerine dair ilginç veriler sunarken, muhalefet ve iktidar arasındaki rekabeti yakından izleyenler için önemli ipuçları barındırıyor. Bu veriler, ekonomik zorluklardan sosyal adalet taleplerine kadar uzanan geniş bir yelpazede, seçmen eğilimlerini ortaya koyuyor. Peki, bu araştırmalar tam olarak ne anlatıyor ve önümüzdeki süreçte nasıl bir tablo oluşabilir? Detaylara inelim.
Son kamuoyu araştırmalarından elde edilen bulgular, eğer bu hafta sonu bir cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci tura kalırsa, muhalefet adaylarının belirgin bir üstünlük sağlayabileceğini işaret ediyor. Özellikle, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasındaki hipotetik bir yarışta, Yavaş'ın yüzde 62,43'lük destekle önde olduğu görülüyor. Buna karşılık Erdoğan'ın oy oranı yüzde 37,57 seviyesinde kalıyor, ki bu da aradaki farkı yüzde 24,86'ya çıkarıyor. Bu senaryo, doğrudan isimler üzerinden sorulmuş bir soruyla elde edilmiş; yani seçmene "Mansur Yavaş mı yoksa Erdoğan mı?" diye net bir tercih sunulmuş. Benzer şekilde, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun da Erdoğan karşısında yüzde 59,85'lik bir oranla lider konumda yer aldığı belirtiliyor. Bu veriler, ilk turda Erdoğan'ın yüzde 50+1 barajını aşma ihtimalini göz ardı etmese de, ikinci tur dinamiklerinin muhalefet lehine dönebileceğini vurguluyor. Araştırma, bu tür senaryoların geçmiş seçimlerdeki gibi sürprizlere açık olduğunu da hatırlatıyor, ancak güncel eğilimler net bir mesaj veriyor.
Genel seçimlere dair projeksiyonlar da bir o kadar dikkat çekici. Eğer pazar günü sandıklara gidilse, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) yüzde 35,91'lik oy oranıyla listenin zirvesinde yer alıyor. İktidar cephesinde ise Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) yüzde 28,50 ile ikinci sırada konumlanıyor. Bu oran, AK Parti'nin 23 yıllık iktidar sürecinin sonunda yüzde 30 civarına gerileyebileceği yorumlarını da beraberinde getiriyor; bazı uzmanlar bu rakamı iyimser bulurken, sosyolojik yapının derinlemesine incelenmesi gerektiğini belirtiyor. DEM Parti yüzde 8,21'le üçüncü sırada yer alırken, Zafer Partisi sürpriz bir çıkış yaparak yüzde 5,69'a ulaşıyor. Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ve İYİ Parti her ikisi de yüzde 5 bandında kalıyor. Anahtar Partisi'nin yükselişi yüzde 4,48'le dikkat çekerken, Refah Partisi yüzde 3,65, diğer partiler ise yüzde 2,36 ve yüzde 1,15 gibi oranlarla geride kalıyor. Bu dağılım, küçük partilerin barajı aşma mücadelesini ve blok oyların önemini öne çıkarıyor.
Muhalefet kanadında, özellikle CHP'nin stratejik hamleleri konuşulmaya başlandı. Parti içinden gelen açıklamalara göre, cumhurbaşkanlığı adaylığı konusunda henüz somut bir isim üzerinde uzlaşma yok; örneğin Genel Başkan Özgür Özel'in adaylığı gibi iddialar reddediliyor. Bunun yerine, odak noktası ekonomi, adalet, gençlik, emekliler ve kadınlar gibi kritik alanlara kaymış durumda. Parti, mevcut iktidarın neredeyse her toplumsal kesime zarar verdiğini savunarak, çiftçilerden yabancı politikaya kadar uzanan bir eleştiri yelpazesi çiziyor. "Hangi sektörden bahsederseniz bahsedin, bu hükümetin ihmali var" şeklinde özetlenen bu yaklaşım, CHP'nin programını daha da güçlendireceği vaadini taşıyor. Yakın zamanda açıklanacak bir seçim beyannamesi, parti programını tamamlayıcı nitelikte olacak ve somut çözümler sunacak. Bu beyannamede, adalet mekanizmalarının reformu, ekonomik istikrar paketleri ve sosyal gruplara yönelik özel politikalar detaylıca ele alınacak.
AK Parti'nin uzun süreli iktidarı, araştırmalarda "ilginç bir sosyoloji" olarak nitelendiriliyor. Neredeyse çeyrek asırlık yönetim, toplumun her katmanına nüfuz etmiş olsa da, geçmişteki hatalar ve eksiklikler kabul ediliyor. Ancak muhalefet, bu noktada "artık bahane kabul etmiyoruz" mesajını net bir şekilde veriyor. Vatandaşların sokaktaki algısı, ekonomik baskılardan güvenlik politikalarına kadar her alanda bir değişim talebini yansıtıyor. Örneğin, savunma ve içişleri bakanlıklarının bütçelerine yönelik destekler verilmiş olsa da, somut sonuçların alınamaması eleştiriliyor. CHP, bu eleştirileri bir manifesto ile somutlaştırmayı planlıyor; burada gençlerin, emeklilerin ve kadınların sorunlarına özel vurgu yapılacak.
Sosyal adalet boyutu da araştırmaların en çarpıcı kısımlarından biri. Üniversiteye kabul edilen ancak maddi nedenlerle kayıt yaptıramayan gençlerin durumu, muhalefetin öncelikli gündem maddesi haline geliyor. Özgür Özel'in ifadesiyle, iktidara gelindiğinde ilk talimat TOKİ'ye verilecek: "Hiçbir öğrencimizi yurtsuz bırakmayacağız." Bu, öğrencileri dini cemaatler veya derneklere mecbur etmemek amacıyla tasarlanmış bir politika. Yurt kapasitesinin artırılması, finansal erişim engellerinin kaldırılması ve eğitim eşitliği gibi unsurlar, beyannamenin çekirdekini oluşturacak. Benzer şekilde, çiftçilerin desteklenmesi, emeklilerin refahı ve kadınların istihdam fırsatları da detaylı çözümlerle ele alınacak. Bu vaatler, seçmen tabanını genişletme potansiyeli taşıyor.
Peki, bu veriler önümüzdeki aylarda nasıl evrilecek? Araştırmalar, AK Parti'nin tabanını koruma mücadelesini zorlaştıran unsurları da işaret ediyor. Uzun iktidar dönemi, capillary benzeri bir yapı oluşturmuş; ancak ekonomik dalgalanmalar ve sosyal şikayetler bu yapıyı sarsıyor. Muhalefet ise, Cumhuriyet'e yönelik algılanan saldırılar karşısında dirençli bir duruş sergiliyor. Silivri'den belediyelere, mahkemelerden sokaklara uzanan bu baskılara rağmen, CHP "teslim olmayacağız" diyor. Parti liderliği, son iki ayda yaşanan gelişmeleri "sadece başlangıç" olarak nitelendiriyor ve halkın bu değişimi göreceğini vurguluyor.
Sonuç olarak, bu kamuoyu araştırması, Türkiye'deki siyasi manzarayı yeniden şekillendirme potansiyeli taşıyor. CHP'nin yüzde 35,91'lik genel seçim üstünlüğü, muhalefet adaylarının cumhurbaşkanlığı senaryolarındaki liderliği ve sosyal politika vaatleri, seçmenleri harekete geçirebilir. AK Parti'nin yüzde 28,50'si ise, reform ihtiyacını hatırlatıyor. Gelecekteki manifestolar ve kampanyalar, bu verileri nasıl yorumlayacağımızı belirleyecek. Seçmenler, adalet, ekonomi ve eşitlik arayışında birleşirken, önümüzdeki dönem daha yoğun tartışmalara sahne olacak. Bu dinamikler, demokrasinin nabzını tutan bir hikaye olarak devam edecek.
