Türkiye'de otomobil piyasasında dengeleri değiştirecek olan yeni ek vergi düzenlemesi yarın itibarıyla resmen yürürlüğe giriyor ve bu durum özellikle Japon otomobil modellerinde yarım milyon lirayı aşan fiyat artışlarına neden olacak. Avrupa Birliği ve Serbest Ticaret Anlaşması dışında kalan ülkelerden ithal edilen binek otomobilleri kapsayan bu karar için tanınan iki aylık geçiş süresi yarın doluyor. Sürenin dolmasıyla birlikte, ithal edilen birçok popüler modelin fiyat etiketleri bir gecede değişecek. Sektördeki uzmanlar, yıl sonu kampanyalarının yoğunlaştığı şu günlerde gelen bu ek verginin markaları zorlayacağını belirtirken, tüketiciler için de araç sahibi olmanın maliyetinin ciddi oranda artacağını vurguluyor.
Yeni düzenlemenin detaylarına bakıldığında, geçtiğimiz eylül ayında duyurulan kararın mevcut yüzde 10'luk gümrük vergisine ek olarak uygulanacağı görülüyor. Buna göre konvansiyonel yani içten yanmalı motorlu ve hibrit (HEV) modeller için yüzde 25 ek vergi getirilirken, bu tutarın araç başına asgari 6 bin dolar olması şartı aranıyor. Şarj edilebilir hibrit (PHEV) modellerde ek vergi oranı yüzde 30'a ve asgari tutar 7 bin dolara çıkarken, tam elektrikli (BEV) modellerde ise yüzde 30 ek vergi ile birlikte asgari tutar 8 bin 500 dolar olarak belirlendi. Bu oranlar, özellikle vergisiz fiyatı yani matrahı yüksek olan araçlarda nihai satış rakamını yukarı çekerken, yapılan hesaplamalar korkutucu bir tabloyu ortaya koyuyor. Matrahsız fiyatı 1 milyon TL olan bir otomobil için yeni ek vergi 250 bin TL tutarken, bu rakamın üzerine eklenen ÖTV ve KDV ile birlikte toplam maliyet artışı 540 bin TL'yi bulabiliyor. Matrah arttıkça zam oranı da katlanarak büyüyor.
Bu vergi artışından en çok etkilenecek grubun başında Japon üreticiler geliyor. Honda cephesinde Civic, Jazz, CR-V ve HR-V gibi neredeyse tüm modellerde fiyat artışı bekleniyor. Toyota tarafında ise Türkiye'de üretilen Corolla ve CH-R modelleri bu vergiden muaf tutulurken, ithal edilen Corolla Cross, RAV4 ve Land Cruiser Prado modelleri zamlanacak listesinde yer alıyor. Nissan'ın popüler modeli X-Trail ile Subaru'nun Forester ve Crosstrek modelleri de yeni vergiden nasibini alacak araçlar arasında. Lüks segmentte yer alan Lexus'un LBX, NX, RX ve LM gibi tüm satışta olan modelleri de ek vergiye tabi olacak. “Sektör temsilcileri, yıl sonu kampanyalarının hızlandığı bir dönemde gelen ek verginin bazı markaları olumsuz etkileyeceğini belirtirken özellikle Japon markalarının Türkiye'de en çok tercih edilen modellerinde ciddi artış bekleniyor” şeklinde görüş bildiriliyor.
Zam öncesi güncel fiyatlara bakıldığında ise Toyota Corolla Cross Hybrid 2 milyon 435 bin TL ile 2 milyon 544 bin TL arasında değişirken, RAV4 Hybrid 5 milyon 639 bin TL seviyesinden başlıyor. Honda Jazz 1 milyon 730 bin TL, HR-V HEV ise 2 milyon 330 bin TL başlangıç fiyatına sahip. Nissan X-Trail 2 milyon 899 bin TL'den başlarken, Subaru Crosstrek 3 milyon 249 bin 900 TL etiket fiyatıyla satılıyor. Bu fiyatların yarından itibaren yukarı yönlü güncellenmesi bekleniyor. Bazı distribütörlerin ek vergi yükünü hafifletmek için araçları Avrupa üzerinden getirmek veya kâr marjlarından feragat etmek gibi alternatif yollar aradığı konuşulsa da, vergi oranının yüksekliği nedeniyle bu çözümün tüm markalar için sürdürülebilir olmadığı ifade ediliyor. Yarın başlayacak bu yeni dönem, hem tüketicilerin alım gücünü hem de markaların satış stratejilerini derinden sarsacak gibi görünüyor.
