Kocaeli'nin Gebze ilçesinde 29 Ekim sabahı saat 06.57'de 7 katlı Arslan Apartmanı aniden yıkıldı. Bu trajik olayda binada ikamet eden üç aileden sadece Bilir ailesi evde bulunuyordu. Enkaz altında kalan beş kişilik aileden 18 yaşındaki Dilara Bilir sağ kurtarılırken, 44 yaşındaki baba Levent Bilir, 37 yaşındaki anne Emine Bilir, 12 yaşındaki Emir Bilir ve 14 yaşındaki Nisa Bilir ne yazık ki hayatını kaybetti. Bu yıkım, sıradan bir bina sorunu gibi görünse de, uzman incelemeleri bambaşka bir gerçeği işaret ediyor.
Uzmanların yaptığı detaylı araştırmalarda, binanın tam altından metro inşaatının geçtiği ortaya çıktı. Binanın yıkılmasının nedeni olarak, altındaki zeminde yaşanan göçme belirlendi. Bu göçmeye, metro inşaatı sırasında yer altındaki suyun boşalması sonucu oluşan boşlukların çökmesi etkili oldu. Yani, dört kişiyi hayattan koparan bu felaket, doğrudan metro inşaatının tetiklediği bir zincirleme ihmal olarak görülüyor.
2017 tarihli bir raporda, metro istasyonunun çevresindeki binaların kamulaştırılması ve yer hareketlerinin izlenmesi yönünde net uyarılar yapılmıştı. Ayrıca, beş ay önce vatandaşlar tarafından "evlerimizde çatlaklar var" diyerek Ulaştırma Bakanlığı'na yapılan uyarılar da dikkate alınmamıştı. Ancak hiçbir önlem alınmadığı için bu trajedi yaşandı. Gözler şimdi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, AFAD ve üniversitelerden gelen uzmanların hazırlayacağı resmi rapora çevrildi.
Dilara Bilir'i ailesiz bırakan bu yıkım, depremden, patlamadan veya binanın kendi ihmallerinden kaynaklanmıyordu. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı uzmanları, binanın bölgedeki en sağlam yapılar arasında yer aldığını belirlemişti. Sorun tamamen zemindeydi. Altı gündür teknik araçlarla inceleme yapan ekipler, yıkımın depremle ilgisi olmadığını doğruladı.
Resmi uzmanlar, binanın altındaki çökmeyi tespit etti ve bunu metro tüneline bağladı. Binanın hemen altındaki zeminde oluşan boşluklar, süreç içinde çökmüştü. Kireçli toprak yapısına sahip yer altındaki suyun boşalması, bu boşlukları yaratmıştı. Uzmanlar, suyun boşalmasına metro inşaatı sırasında açılan tünelin neden olduğunu düşünüyor. Bu boşluklar, bölgedeki konut yükünü taşıyamayınca çökme meydana geldi ve Arslan Apartmanı yıkıldı.
Uzmanlar, çalışmalara son noktayı koymak için yıkım bölgesinde daha derin sondaj çalışmaları yapma kararı aldı. Raporun kısa sürede açıklanması bekleniyor. Gebze Cumhuriyet Başsavcılığı, gözaltı talimatlarını vermek için bu resmi raporu bekliyor.
Öte yandan, Gebze-Darıca Metro Hattı'na ait 2017 tarihli Akse Sapağı İstasyonu Kazı İksa Raporu'nda, yıkılan binanın karşısındaki yapıların kamulaştırılması ve tahliye edilmesi gerektiği belirtilmişti. Raporda, kazı sırasında oluşabilecek sorunların yakından izlenmesi vurgulanmıştı. Raporda şu ifadeler yer alıyor: Kazı esnasında kazı iksa elemanlarındaki ve çevre yapılardaki deplasmanları düzenli olarak takip edebilmek için uygun bir enstrümantasyon sisteminin kurulması önerilmektedir. Bölgede gerçekleştirilecek kazıya başlamadan en az 4-6 hafta önce, kazı alanının çevresinde bulunan binaların mevcut durum kontrolünün yapılması ve kazı esnasında düzenli olarak yapılacak okumalar ile ilgili binalara ve kazı iksa sistemine ait deplasmanların takip edilmesi ve sonuçlarının değerlendirilerek gerekmesi durumunda uygun önlemlerin vakit kaybedilmeden alınması uygun olacaktır. Oluşacak deplasmanların gözlemlenmesine yönelik olarak uygun bir enstrümentasyon sisteminin kurulması önerilmektedir.
Bu rapor, kamulaştırma yapın ve metro inşaatı sırasındaki zemin ile yapılardaki hareketleri takip edin uyarısı yapıyor. Ancak bugüne kadar kamulaştırma yapılmadı. O dönem kamulaştırmayı, metronun sahibi Kocaeli Büyükşehir Belediyesi yapması gerekiyordu. Kocaeli Belediye Başkanı Tahir Büyükakın, bu kamulaştırmayı neden yapmadığı konusunda sessizliğini koruyor. Metro daha sonra Ulaştırma Bakanlığı'na devredildi.
Ayrıca, 26 Mayıs 2025'te CİMER üzerinden Ulaştırma Bakanlığı'na bölgedeki binalarda metro inşaatı nedeniyle oluşan çatlaklar bildirilmişti. Ancak bugüne kadar önlem alınmadığı için Arslan Apartmanı çöktü. Şimdiye kadar ortaya çıkan bilgiler, Bilir ailesinden dört kişiyi hayattan koparan yıkımın sorumlusu olarak dört ayrı kişiyi öne çıkarıyor: Ulaştırma Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın, Gebze Belediye Başkanı Zinnur Büyükgöz ve metro ihalesini alan şirketin yöneticileri.
Şimdi Ulaştırma ve Altyapı Bakanı şu sorulara yanıt vermeli: Akse Sapağı İstasyonu Kazı İksa Raporu'na göre bu istasyonunun çevresindeki binaların kamulaştırılması gerekiyordu, aradan geçen yıllarda bu binalar neden kamulaştırılmadı? İnşaat nedeniyle oluşacak yer değiştirme hareketlerini izlemek için uygun bir enstrümentasyon sistemi kuruldu mu? Mayıs 2025'te CİMER üzerine yapılan başvuru üzerine bölgede hangi incelemeler yapıldı ve ne tür bulgulara ulaşıldı? Bölgedeki binalarda yaşanan çatlakları bilmenize rağmen neden tedbir almadınız?
Bilir ailesini hayattan koparan bu yıkımda ihmali olanların peşini bırakmayacağız ve gelişmeleri takip etmeye devam edeceğiz.
