Türkiye'nin ayakkabı sektörü, son 5 yılda yaşanan dramatik maliyet artışları ve üretim zorlukları nedeniyle ciddi bir kriz yaşıyor. Sektör temsilcileri, bu durumun üretimin Mısır gibi alternatif ülkelere kaydırılmasına neden olduğunu belirtiyor. Togo Ayakkabı CEO'su Ahmet Akkuş, Türkiye'deki ayakkabı sektörünün içinde bulunduğu zorlu durumu ve bu krizi derinleştiren faktörleri detaylandırdı.
2020-2025 yılları arasında ayakkabı sektöründeki üretim maliyetleri inanılmaz bir şekilde 10 kat artış gösterdi. Aynı dönemde perakende fiyatları da 6 kat yükseldi, ancak bu artış tüketiciye yansıtıldığında sektörün rekabet gücü ciddi şekilde zayıfladı. Bu maliyet patlaması, özellikle hammaddeden işçiliğe kadar tüm üretim aşamalarında hissedildi ve birçok üreticiyi alternatif çözümler aramaya zorladı.
Türkiye, dünyada ayakkabı üretiminde uzun yıllardır üçüncü sırada yer alıyordu, ancak son dönemde bu pozisyonunu gittikçe kaybediyor. Çin birinci sıradaki yerini korurken, İspanya ikinci sırada yer alıyor. En büyük tehlike ise Portekiz'den geliyor - Portekiz, Türkiye'yi geçmek üzere olan hızlı ilerlemesiyle sektördeki dengeleri değiştiriyor. Bu durum, Türkiye'nin küresel ayakkabı üretimindeki liderliğini tehlikeye atıyor.
Maliyet artışlarının en büyük nedenlerinden biri, deri hammaddesinde yaşanan sıkıntılar. Kaliteli deri bulmakta zorlanan üreticiler, kaliteyi korumak için ayakkabı üretiminde daha fazla kimyasal madde kullanmak zorunda kalıyor. Bu durum hem maliyetleri artırıyor hem de ürün kalitesinde düşüşe neden oluyor. Sektördeki üreticiler, bu kısır döngüden çıkmak için farklı stratejiler geliştirmek zorunda kalıyor.
Tekstil sektöründe başlayan Mısır'a üretim kaydırma eğilimi, ayakkabı sektörüne de yayıldı. Mısır'dan ihracat yapan firmaların sayısı artarken, bu durum Türkiye'deki genel üretim kayışını gözler önüne seriyor. Uzmanlar, maliyet avantajı nedeniyle Mısır'ın çekici bir alternatif haline geldiğini ve bu trendin devam edeceğini öngörüyor.
Bu zorlu süreçte ayakta kalmaya çalışan firmalardan biri de Togo Ayakkabı. Şirket, 2027 yılına kadar 40'a yakın mağazaya ulaşma hedefiyle faaliyetlerine devam ediyor. Ancak bu hedef, sektördeki genel kriz göz önüne alındığında oldukça iddialı bir plan olarak değerlendiriliyor. Togo Ayakkabı'nın bu hedefi gerçekleştirebilmesi, sektörün genel durumuna ve maliyet artışlarının kontrol altına alınmasına bağlı.
Sektör temsilcileri, bu krizin sadece geçici bir dalgalanma olmadığını, yapısal değişikliklerin gerekli olduğunu vurguluyor. Üretim maliyetlerinin kontrol altına alınmaması durumunda, Türkiye'nin küresel ayakkabı üretimindeki konumunu tamamen kaybetme riski bulunuyor. Bu nedenle hem devlet hem de özel sektörün acil önlemler alması gerekiyor.
Ayakkabı sektöründeki bu kriz, zincirleme etkiler yaratıyor. İş kayıpları, kalite düşüşü ve rekabet gücünün azalması, sektörün geleceğini tehdit ediyor. Uzmanlar, bu durumun önümüzdeki yıllarda daha da derinleşeceğini ve Mısır gibi alternatif ülkelere olan üretim kayışının hızlanacağını öngörüyor.
