Türkiye'de milyonlarca çalışanın merakla beklediği 2026 asgari ücret pazarlık süreci resmen başlıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın ev sahipliğinde toplanacak Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun kritik süreci aralık ayı boyunca devam edecek. Ekonomik dalgalanmaların yaşandığı bu dönemde, uzmanların dikkat çeken rakamları ve beklentileri açıklandı.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun ilk toplantısı 21 Ekim tarihinde gerçekleşti. Bu toplantıda komisyonun yapısı ve işleyişi ele alındı. Aralık ayında başlayacak asgari ücret görüşmeleri öncesi yapılan bu hazırlık toplantısı, gelecek pazarlık sürecinin temellerini attı. Komisyonun 5'er kişilik işçi, işveren ve Bakanlık bürokratlarından oluşan toplam 15 kişilik yapısıyla çalıştığı belirtiliyor.
Uzmanlardan Çarpıcı Tahminler Geldi
Sözcü yazarı ve Vergi Uzmanı Ekonomist Mahmut Aydoğmuş, müzakerelerin yüzde 16-19 bandında başlayacağını düşünüyor. Aydoğmuş, yüzde 25'in üzerinde bir gelişme beklemediğini açıkça belirtti. Bu temkinli yaklaşımın ardında yatan gerekçeler, mevcut ekonomik koşulların hassasiyetini yansıtıyor.
Mahmut Aydoğmuş'un dikkat çekici bir diğer tespiti ise asgari ücrette vergi istisnası üzerinden yüzde 28 artış oranı beklentisinin teknik bir parametre olduğunu vurgulaması. Ancak 2022'den bu yana asgari ücret artışı ile vergi istisnası artışı arasında senkronizasyon bulunmadığına dikkat çekti. Bu durumun tamamlanmış tasarımların ve beklenen sonuçların daha karmaşık bir görünüm oluşturduğunu ortaya koyuyor.
Uluslararası Kurumların Görüşleri
JP Morgan ve Morgan Stanley gibi uluslararası finans kuruluşları da 2026 asgari ücret konusunda tahminlerini paylaştı. JP Morgan yüzde 20 artış öngörürken, Morgan Stanley yüzde 20-25 aralığında bir artış bekliyor. Moody's ise beklenen enflasyon çerçevesinde bir artış olacağını değerlendirdi. Bu uluslararası görüşler, yerel pazarlık sürecinin küresel ekonomik koşullarla uyumlu bir seyir izleyeceğini gösteriyor.
2025'te Yaşanan Değer Kaybı Rakamları
2025 yılında asgari ücretin enflasyon karşısında yaşadığı erime dikkat çekici boyutlara ulaştı. DİSK-AR'ın araştırmasına göre, asgari ücret 2025'in ilk dokuz ayında yaklaşık 5.621 TL eridi. Bu durumun Temmuz 2025'te ara zam yapılmamasının bir sonucu olduğu değerlendiriliyor.
Yılın ilk dokuz ayında asgari ücretin dolar karşısında yaşadığı kayıp 635.93 dolar oldu. Bu rakamın Türk Lirası karşılığı yaklaşık 26.700 TL'ye denk geliyor. Yıl sonu için yapılan tahminlerde, toplam dolar kaybının 1.003 doları bulabileceği ve bunun Türk Lirası karşılığının yaklaşık 43.300 TL'ye ulaşabileceği öngörülüyor.
Komisyonun Karar Alma Süreci
Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun karar alma mekanizması oy çokluğuyla çalışıyor. 2026 yılında uygulanacak asgari ücretin belirlenmesi için yapılacak toplantıların aralık ayı sonuna kadar tamamlanması bekleniyor. Yeni belirlenecek asgari ücret, 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek.
Asgari Ücretin Yapısal Sorunları
Mahmut Aydoğmuş, asgari ücret sistemindeki yapısal sorunlara da dikkat çekti. Vergi istisnası sayesinde belki iki maaş gelir vergisine gitmediğini ama enflasyon vergisine gittiğini belirtti. Ekonomi yönetiminin "asgari ücretten vergiyi kaldırdık" söyleminden vazgeçmesi gerektiğini savundu.
Önemli olanın vergisiz maaş değil, refah düzeyinin ne kadar sağlandığı olduğunu vurgulayan Aydoğmuş, daha yüksek maaş aldığı halde asgari ücretten gösterilen önemli bir kesim bulunduğuna dikkat çekti. Kayıt dışı istihdamın ciddi boyutlarda olduğunu da sözlerine ekledi.
Kademeli ve Bölgesel Ücret Sistemi Önerisi
Asgari ücret sisteminin iyileştirilmesi için önemli öneriler de gündeme geldi. Bir işyerinde 5-10 yıldır çalışan birinin hala asgari ücretli olmaması gerektiğini belirten Aydoğmuş, kıdeme göre kademelendirme yapılmasını önerdi. Aynı zamanda İstanbul'daki yaşam koşullarıyla diğer şehirlerde yaşayanların eşit olmadığını ve bölgesel farklılıkların da dikkate alınması gerektiğini savundu.
Pazarlık Sürecinin Kritik Dönemi
Asgari ücretli çalışanların vergi değil, refah istediğini belirten Aydoğmuş, istisnadan ziyade adil, sürdürülebilir ve insanca bir ücret talep ettiklerini vurguladı. Bu yaklaşım, sadece mevcut durumun değerlendirilmesini değil, aynı zamanda geleceğe yönelik kalıcı çözümlerin arayışını da işaret ediyor.
Son Durum ve Beklentiler
Mevcut durumda asgari ücretli çalışanlar 22.104 TL ile geçinememenin isyanında. Vergi istisnasına sevinir durumda olmadıklarını ifade eden çalışanlar, refah düzeylerinin artırılmasını istiyor. Aralık ayı boyunca sürecek pazarlık süreci, 2026 yılının ilk günlerinden itibaren uygulanacak yeni asgari ücreti netleştirecek.
Uzmanların temkinli yaklaşımı ile uluslararası kurumların daha iyimser tahminleri arasındaki fark, pazarlık sürecinin ne kadar kritik olduğunu gösteriyor. Bu süreçte alınacak kararlar, milyonlarca çalışanın yaşam standartlarını doğrudan etkileyecek.
