Türkiye'de geçici koruma statüsünde bulunan yabancılar için sağlık hizmetlerinde köklü bir değişiklik geliyor. Resmi Gazete'de yayımlanan yeni düzenlemeyle birlikte, 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren bu kapsamdaki kişilerden Sosyal Güvenlik Kurumu'nun genel sağlık sigortalıları için uyguladığı hasta katılım payı tahsil edilecek.
Daha önceki uygulamada, geçici koruma kapsamındaki yabancılar temel ve acil sağlık hizmetlerinden serta ilgili ilaçlardan herhangi bir katılım payı ödemeden yararlanabiliyordu. Ancak yeni yönetmelikle bu muafiyet kalkıyor ve tahsil edilen katılım payları doğrudan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu'na aktarılacak.
Bu değişikliğin en dikkat çeken yönlerinden biri, ödeme gücü olmayanlara yönelik istisna hükmü. Maddi durumu yetersiz olduğu tespit edilen geçici koruma altındaki kişiler, ödedikleri katılım paylarını talep etmeleri halinde sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları aracılığıyla geri alabilecek. Bu uygulama, sosyal adaleti koruma amacıyla getirilen önemli bir güvence olarak öne çıkıyor.
Sağlık hizmeti bedellerinin ödenme şekli de yeniden düzenlendi. Sunulan hizmetlerin ücretleri, SGK'nın genel sağlık sigortalıları için belirlediği Sağlık Uygulama Tebliği'nde yer alan fiyatları kesinlikle aşamayacak. Bu bedeller, üçer aylık dönemler halinde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu'ndan Sağlık Bakanlığı'na transfer edilecek. Eskiden bu ödemeler AFAD üzerinden yürütülürken, şimdi sistem daha merkezi bir yapıya kavuşuyor.
Özel sağlık kuruluşlarına erişim konusunda da sıkı kısıtlamalar getirildi. Ödeme gücü bulunmadığı tespit edilen geçici koruma altındaki yabancılar, özel hastanelere doğrudan başvuru yapamayacak. Önceki düzenlemede acil ve zorunlu haller dışında tüm geçici korunanlar için benzer bir kısıtlama olsa da, yeni hükümle bu sadece ödeme gücü olmayanlara özgü hale getirildi ve daha net bir şekilde tanımlandı.
Ayrıca, aşılar dışında SGK tarafından bedeli karşılanmayan hiçbir sağlık hizmeti, ödeme gücü olmadığı belirlenen bu kişilere sunulmayacak. Sağlık hizmet sunucuları da SGK'nın belirlediği birim fiyatların üzerinde ücret talep edemeyecek veya daha düşük iskonto uygulayarak fiyatlandırma yapamayacak. Bu kurallar, sistemin şeffaflığını ve denetimini artırmayı hedefliyor.
Geçici koruma statüsü başta Suriyeliler olmak üzere birçok yabancı için uygulanan bir mekanizma ve bu değişiklik milyonlarca kişiyi doğrudan etkileyecek. Yeni düzenleme, sağlık hizmetlerinin sürdürülebilirliğini sağlarken aynı zamanda sosyal destek mekanizmalarını da güçlendiriyor.
Bu yönetmelik değişikliği, Türkiye'deki geçici koruma altındaki yabancilerin sağlık hizmetlerine erişiminde yeni bir dönemi başlatıyor. Katılım payı uygulaması, genel sağlık sigortası sistemine daha fazla entegrasyon anlamına gelirken, istisna hükümleriyle hassas gruplar korunmaya devam edecek.
Özetle, 1 Ocak 2026'dan sonra geçici koruma kapsamındaki yabancılar sağlık hizmetlerinden yararlanırken artık katılım payı ödeyecek. Bu paylar fon üzerinden yönetilecek, bedeller sıkı denetim altında tutulacak ve özel hastane erişimi belirli koşullara bağlanacak. Düzenleme, hem mali sürdürülebilirlik hem de sosyal adalet açısından dengeli bir yaklaşım sergiliyor.
