Ukrayna Rusya savaşı neredeyse dört yıldır devam ederken, barış umutları yeniden gündemde. Özellikle ABD'nin arabuluculuğunda yürütülen görüşmeler, milyonlarca insanın kaderini etkileyecek nitelikte. Son dönemde yaşananlar, hem diplomatik çabaları hem de cephedeki gerilimi bir arada düşündürtüyor.
Rusya, tam da kritik bir görüşme arefesinde Ukrayna'ya yönelik bu yılın en uzun süren hava saldırılarını düzenledi. Gece boyunca 519 insansız hava aracı ve 40 füze kullanıldı. Bu saldırılar özellikle enerji altyapısını ve sivil bölgeleri hedef aldı. Kyiv ve çevresinde en az iki kişi hayatını kaybetti, 44 kişi yaralandı, bunların arasında iki çocuk da var. Yangınlar çıktı, bazı bölgelerde elektrik ve ısınma kesildi. Dondurucu soğuklarda konutların yüzde 40'ından fazlasında ısıtma sistemi çalışmaz hale geldi. Hava alarm sirenleri aralıklarla çalmaya devam etti, insanlar tedirginliğini sürdürüyor.
Bu saldırılar, barış çabalarına gölge düşürürken, Ukrayna lideri uçakta ABD'ye doğru yol alırken önemli açıklamalar yaptı. Görüşmede yasal bağlayıcılığı olan güvenlik garantileri arayışında sinyal beklediğini belirtti. Hava savunma sistemlerine daha fazla füze ihtiyacı olduğunu vurguladı, Avrupa desteğinin önemine dikkat çekti. Saldırı sonrası sosyal medyada, Rus temsilcilerin uzun görüşmeler yaptığını ancak Kinzhal füzeleri ve Shahed dronlarının Putin'in gerçek tutumunu gösterdiğini ifade etti.
Barış süreci kapsamında, ABD ile ortak hazırlanan 20 maddelik bir çerçeve belge üzerinde çalışmalar yoğunlaştı. Bu plan, savaşın sona erdirilmesi için temel belge olarak görülüyor. Ukrayna, NATO üyeliği hedefinden vazgeçerek, NATO'nun 5. maddesine benzer güvenlik garantileri talep ediyor. Donetsk bölgesindeki bazı kısımlarda troops geri çekme önerisi var, ancak karşılıklı ve demilitarizasyon şartıyla. Bu alanların serbest ekonomik bölge haline gelmesi fikri de masada. Herhangi bir sınır değişikliğinin referandumla onaylanması gerektiği, Ukrayna halkının karar vermesi vurgusu yapılıyor.
Görüşme hazırlıkları kapsamında, Ukrayna tarafı NATO, Kanada, Almanya, Finlandiya, Danimarka ve Estonya liderleriyle koordinasyon görüşmeleri yaptı. Yol üzerinde Kanada'da duruş gerçekleşti. ABD tarafı ise görüşmenin verimli geçmesini umuyor, ancak Avrupa liderlerinin katılımı olmayacağı belirtiliyor. Bazı Avrupa liderleri ayrı bir telefon görüşmesine katılacak.
Rusya'nın talepleri arasında NATO üyeliğinden vazgeçme ve Donbas bölgesinin tamamen bırakılması var. Kremlin sözcüsü, Donetsk'in kalan kısmından vazgeçmenin önemli katkı olacağını söyledi. Ancak saldırılar devam ederken, barış görüşmelerindeki çelişkiler dikkat çekiyor. Eğer Rusya öneriyi kabul etmezse, baskının artırılması gerektiği görüşü hakim.
Trump, görüşmenin iyi geçeceğini umduğunu ancak onayının gerektiğini belirtti. Yakında Putin ile de konuşabileceğini ekledi. Müzakereciler arasında yoğun temaslar var, belgeler büyük ölçüde hazır. Hassas konularda çalışmalar sürüyor.
Bu gelişmeler, Ukrayna Rusya barış görüşmeleri açısından dönüm noktası olabilir. Güvenlik garantileri, hava savunması güçlendirmesi ve territorial uzlaşmalar gibi konular, savaşın seyrini değiştirebilir. Cephedeki şiddet devam ederken, diplomatik çabalar umut veriyor ancak zorluklar da ortada. Önümüzdeki günler, Zelensky Trump görüşmesi sonrası yeni adımları belirleyecek gibi görünüyor.
Süreçte, Ukrayna'nın hava savunmasına acil ihtiyaç duyulduğu tekrarlanıyor. Avrupa desteği kritik, daha fazla sistem ve füze talebi var. Saldırıların enerji altyapısına odaklanması, kış şartlarında sivil hayatı zorlaştırıyor. Yangın söndürme çalışmaları, tahliyeler ve yaralı tedavileri devam ediyor.
Barış planının eski 28 maddelik versiyonu Rusya lehine eleştirilmişti, şimdi 20 maddeye indirildi. Ukrayna'nın yapıcı tavrı vurgulanırken, Rusya'nın anlaşmazlığı halinde baskı artırımı tartışılıyor. Referandum fikri, ateşkes şartıyla masada. Güvenlik anlaşmasının uzun vadeli, belki 15 yıldan fazla olması isteniyor.
Tüm bu detaylar, Ukrayna Rusya savaşında son durumun ne kadar karmaşık olduğunu gösteriyor. Zelensky Trump görüşmesi, barışa doğru önemli bir adım olabilir mi? Gelişmeler yakından izleniyor.
