Hz Musa'nın bembeyaz el mucizesi, Kuran-ı Kerim'de yer alan en etkileyici ilahi delillerden biridir. Bu mucize, yed-i beyza olarak bilinir ve Firavun ile kavmine karşı gösterilen dokuz mucizeden biridir. Allah tarafından Hz Musa'ya bahşedilen bu eşsiz nimet, sadece sihirbazların hüküm sürdüğü bir çağda peygamberliğin gerçekliğini ispatlamakla kalmamış, aynı zamanda iman ile küfür arasındaki farkı tüm çıplaklığıyla ortaya koymuştur. Kuran'da bu mucizeyle ilgili olarak Neml suresinin 12. ayeti, Kasas suresinin 32-33. ayetleri ve İsra suresinin 101. ayetinde detaylı bilgiler sunulmaktadır.
Musa peygamberin bu mucizesi, onun Medyen'den Mısır'a dönerken bir ateş görmesiyle başlayan hikayenin önemli bir parçasıdır. Ailesine o ateşten almak için yaklaştığında, Allah'ın kendisiyle konuşması ve peygamber olarak görevlendirmesi sonucu bu mucize kendisine armağan edilir. Kuran'daki ifadesiyle "Elini koynuna sok, Firavun ve milletine gönderilen dokuz mucizeden biri olarak kusursuz, bembeyaz çıksın" şeklinde ifade edilen bu mucize, Hz Musa'ya verilen en büyük delillerden biridir. Bu olay, Tevrat'ta da bahsedilen ve hem İslami hem de semavi dinler arasında kabul görmüş tarihsel bir gerçektir.
Firavun'un sarayında cereyan eden olaylar zinciri, Hz Musa'nın asasının yılan gibi hareket etmesi ve elinin bembeyaz parlamasıyla başlar. Kuran'da bu anlar, "Değneğini at! Musa, değneğinin yılan gibi hareketler yaptığını görünce, arkasına bakmadan dönüp kaçtı. Ey Musa! Korkma; Benim katımda peygamberler korkmaz; yalnız haksızlık eden bunun dışındadır. Kötü hali iyiliğe çeviren kimse bilsin ki Ben şüphesiz bağışlarım, merhamet ederim. Elini koynuna sok, Firavun ve milletine gönderilen dokuz mucizeden biri olarak kusursuz, bembeyaz çıksın. Gerçekten onlar yoldan çıkmış bir millettir" şeklinde anlatılır. Bu ayetlerde dikkat çeken en önemli nokta, Hz Musa'nın mucize karşısında gösterdiği insani tepki ve Allah'ın onu teskin edişidir. Aslında iman ve salih amellerle daima Allah'ın huzurunda bulunduğunun farkında olan bir müminin korkmaması gerektiği vurgulanır.
Hz Musa'nın elinin bembeyaz olması mucizesi, sadece renk değişikliği olarak değil, aynı zamanda nur gibi parlaması olarak da ifade edilir. Kuran'da bu durum, "elinin bembeyaz ve parlayan bir şekilde çıkması" olarak detaylandırılır. Elinin bu şekilde çıkması, hem Hz Musa'nın peygamberliğinin bir ispatı hem de Firavun ve kavminin inkar etmekte direndiği bir delildir. Kasas suresinde bu olay şu şekilde aktarılır: "Elini de koynuna sok; kusursuz ve lekesiz olarak bembeyaz çıksın. Korkudan kanat gibi açılan kollarını kendine doğru çek. İşte bu ikisi, Firavun ile onun ileri gelen adamlarına göstermen için Rabbin tarafından sana verilmiş iki mucizedir. Çünkü onlar, iyice yoldan çıkmış bir topluluktur." Bu ayetlerde geçen "lekesiz" ve "kusursuz" ifadeleri, mucizenin sadece dış görünüşte değil, iç anlamda da temizliğini ve hastalıktan arınmışlığını vurgular.
Hz Musa'nın kardeşi Harun'un da bu süreçteki rolü oldukça önemlidir. Musa, "Kardeşim Harun; onun dili benimkinden daha açık, daha düzgündür. Onu da yanımda bir yardımcı olarak gönder ki beni tasdik etsin. Çünkü onların beni yalanlamalarından endişe ediyorum" diyerek Allah'a yalvarır. Allah ise ona, "Seni kardeşinle destekleyip kuvvetlendireceğiz. Size öyle bir kudret ve nüfuz vereceğiz ki, mucizelerimiz sayesinde onlar size el uzatamayacak, herhangi bir kötülük ulaştıramayacaklar. Siz ve size tabi olanlar neticede kesinlikle galip geleceksiniz" diye cevap verir. Bu diyalog, peygamberlerin birbirlerini desteklemeleri ve ilahi mesajın iletilmesindeki iş birliğinin önemini ortaya koyar.
Dokuz mucizeden ikisi olan asanın ejderha olması ve beyaz el mucizesi, Kuran'da özellikle vurgulanırken diğer yedi mucizeye temas edilir. Bu mucizeler arasında tufan, çekirge afeti, bit afeti, kurbağa sürülerinin Mısır'ı istilası, suların kana dönüşmesi, Tih sahrasında on iki çeşmenin fışkırması, Kızıldeniz'in yarılması ve Tur dağının yerinden koparılarak İsrailoğulları'nın üzerine kaldırılışı sayılabilir. Ancak beyaz el mucizesi, diğerlerinden farklı olarak direkt Hz Musa'nın bedeninde meydana gelen ilahi bir değişikliktir ve bu yönüyle daha kişisel bir mucize niteliği taşır.
Firavun ve kavminin bu mucizeler karşısındaki tutumu ise ibret vericidir. Onlar, "Bunlar, Allah adına uydurulmuş parlak bir sihirden başka bir şey değil. Hem biz, önceden yaşayıp gitmiş atalarımız zamanında böyle bir şeyin söz konusu edildiğini hiç duymadık" diyerek açık bir inkar ve direniş sergilerler. Bu tutum, sadece Hz Musa'ya değil, tüm peygamberlere karşı takınılan ortak bir tavırdır. Kuran'da bu durum, "Gerçekte onlar seni yalanlamıyorlar, fakat o zalimler bile bile Allah'ın ayetlerini inkar ediyorlar" ayetiyle ifade edilir. Benzer şekilde Peygamber Efendimiz'e olan yaklaşımda da, Mekke'nin ileri gelenlerinin onun doğruluğunu kabul etmelerine rağmen davetini reddetmeleri bu kategoriye girer. Nitekim Ebubekir'in "Allah'ın hiç kimseyle nesep bağı yoktur" sözü, bu gerçeği ifade eden önemli bir tespittir.
Beyaz el mucizesinin önemi, sadece tarihsel bir olay olmaktan çıkıp günümüzde de derin anlamlar taşımasıdır. İsra suresi 7. ayette geçen "Eğer iyilik ederseniz kendiniz için iyilik etmiş olursunuz; kötülük ederseniz yine kendinize edersiniz" ilkesi, mucizenin asıl amacını açıklar. İnsanların özgür iradeleriyle seçim yapma yetkileri vardır ve mucizeler bu seçimlerde rehber olmak için gönderilir. Hz Musa'nın bembeyaz eli, ona verilen bir yetki ve güç göstergesi olmanın ötesinde, aynı zamanda kavmine ve Firavun'a yönelik bir uyarıdır. Bu mucize, Allah'ın varlığını ve birliğini ispatlamak için yeterli bir delil olmasına rağmen, onlar bunu kibirleri ve zulümleri yüzünden reddederler.
Kuran'da Neml suresi ve Kasas suresinde bu mucizenin anlatılış şekli arasında nüans farkları vardır. Neml suresinde mucize, dokuz mucizenin bir parçası olarak sunulurken, Kasas suresinde daha detaylı bir şekilde ele alınır. Kasas suresindeki "Elini de koynuna sok; kusursuz ve lekesiz olarak bembeyaz çıksın" ifadesi, mucizenin temizliğini ve saflığını vurgular. Ayrıca "Korkudan kanat gibi açılan kollarını kendine doğru çek" ifadesi, Hz Musa'nın içinde bulunduğu psikolojik durumu gösterir ve Allah'ın ona verdiği güveni pekiştirir. Bu detaylar, mucizenin sadece fiziksel bir olay olmadığını, aynı zamanda manevi bir dönüşümü de içerdiğini gösterir.
Hz Musa'nın bembeyaz el mucizesi, semavi dinlerde ortak bir kabul gören kutsal bir olaydır. Tevrat'ta da bu mucizeye yer verilmesi, İslami ve Yahudi gelenekleri arasındaki ortak noktaları gösterir. Her iki kutsal kitapta da Hz Musa'nın elinin bembeyaz olması, onun peygamberliğinin bir kanıtı olarak sunulur. Bu durum, İslam'ın önceki peygamberlere ve kitaplara olan saygısını da ortaya koyar. Kuran'da "Andolsun biz Musa'ya açık dokuz mucize verdik" ayeti, bu mucizelerin sayısını ve açıklığını vurgular. Bu açıklık, herkesin anlayabileceği ve kabul edebileceği türden deliller olduğunu gösterir.
Günümüzde Hz Musa'nın bembeyaz el mucizesi, Allah'ın yardımını ve peygamberlerin üstünlüğünü anlamak için önemli bir örnektir. İsra suresinde bu surede tartışılan ideolojik, ahlaki ve sosyal örneklerin insanların farklı alanlarda ilerlemesine yardımcı olduğu vurgulanır. Özellikle özgür irade meselesi, bu süreçte ele alınan felsefi konulardan biridir. İnsanın iyi veya kötü işler yapabileceği ve yaptıklarının sonucunu göreceği gerçeği, mucizelerin amacını açıklar. Mucizeler, insanı zorla bağlayıcı değil, bilinçli bir seçim yapması için rehberlik edici niteliktedir.
Beyaz el mucizesinin detayları, İslam alimleri tarafından çeşitli tefsirlerde incelenmiştir. Ali Fikri Yavuz meali, "Elini koynuna sok da kusursuz bembeyaz çıksın. Dokuz mucize ile Firavun ve kavmine (git). Çünkü onlar artık yoldan çıkmış bir kavim olmuşlardır" şeklinde bu ayeti yorumlar. Diğer tefsirlerde de benzer şekilde mucizenin kusursuzluğu ve temizliği vurgulanır. Abdulbaki Gölpınarlı meali ise, "Elini koynuna sok da bir hastalık yüzünden olmaksızın bembeyaz, parıl parıl parlar bir halde çıksın; bu, Firavun'la kavmine gösterilen dokuz delil içindendir; şüphe yok ki onlar, buyruktan çıkmış bir topluluktur" diyerek mucizenin parlayan niteliğini de vurgular. Bu yorumlar, mucizenin sadece renk değişikliği değil, aynı zamanda ışık saçan, nurlu bir görünüm olduğunu kabul eder.
Arapça orijinal metin, bu mucizenin anlatılışını daha da güçlendirir. "Ve edhil yedeke fi ceybike tahruc beydae min gayri suin fi tisi ayatin ila firavne vekavmih innehüm kanu kavmen fasikin" şeklindeki ayet, kelime kelime incelendiğinde mucizenin detayları ortaya çıkar. "Beydae" kelimesi beyazlığı, "min gayri suin" ifadesi ise hastalıktan ve kusurdan arınmışlığı gösterir. Bu dilbilimsel detaylar, Kuran'ın mucizevi anlatımının ne kadar titizlikle korunduğunu gösterir.
Hz Musa'nın bembeyaz el mucizesi, aynı zamanda onun kavmi için bir umut ışığıdır. İsrailoğullarının Mısır'daki zulümden kurtuluşunun habercisi olan bu mucize, onların imanlarını pekiştirmiş ve Hz Musa'ya olan güvenlerini artırmıştır. Kızıldeniz'in yarılması ve Tur dağının yerinden koparılması gibi diğer mucizelerin öncüsü olan bu olay, Hz Musa'nın görevinin ciddiyetini ve ilahi desteğin gücünü gösterir. Kuran'da bu desteğin arkasında "Allah'ın ve Peygamber'in yoluna kendini adamış mü'minlerin galip geleceği" vaadi yatar.
Sonuç olarak Hz Musa'nın bembeyaz el mucizesi, sadece bir peygamberin elinde meydana gelen fiziksel bir değişiklik değil, aynı zamanda iman ve küfür arasındaki mücadelenin sembolüdür. Bu mucize, Allah'ın varlığını ve birliğini ispatlamak için yeterli bir delil olmasına rağmen, Firavun ve kavminin kibirleri yüzünden reddedilmiş ve sonunda helak olmuşlardır. Günümüzde de bu mucize, insanlığa özgür iradesini doğru kullanması ve ilahi ayetleri bile bile inkar etmemesi gerektiği konusunda önemli bir ibrettir. Hz Musa'nın bembeyaz eli, nurlu bir peygamberliğin ve ilahi rahmetin somut bir göstergesi olarak, Kuran'ın sayısız mucizelerinden biri olarak hakikat arayanlar için yol gösterici bir ışık olmaya devam etmektedir.