Son dönemde tarım sektöründeki sıkıntılar, birçok üreticinin hayatını kabusa çeviriyor. Patates ve soğan gibi temel ürünlerin tarlada kalması, maliyetlerin altında satışlar, herkesin bildiği zorluklar arasında yer alıyor. Ancak bu zorlukların ötesinde, icra süreçleri ve güvenlik güçlerinin müdahaleleri yeni bir boyut kazandırıyor.
Asıl gerçekler burada başlıyor: Yozgat'ın Aydıncık ilçesi gibi bölgelerde, çiftçiler patates ve soğan üretiminden büyük zarar görüyor. Geçen yıl patates, bu yıl soğan ekerek zarar eden üreticiler, maliyetin altında fiyatlarla karşılaşınca banka borçlarını ödeyemez hale geliyor. Kilosu 7-8 lira maliyeti olan soğan, 4 liraya bile satılamıyor. Ülke genelinde 5 milyon tondan fazla patates üretilirken, 2.5 milyon tonu tarlada kalıyor, yarısı ziyan oluyor. Esnaf sadece kaliteli olanı alıyor, kalanlar hayvan yemi yapılıyor veya çürüyor.
Bu ekonomik çöküş, icra takiplerini artırıyor. Çiftçilerin traktörleri, otomobilleri, tarlaları, hatta su boruları icralık oluyor. Borçlarını ödeyemeyenler mallarını satmaya çalışıyor, satamayanlar hacizle karşılaşıyor. Bazıları icralık traktörü satıp vadeli yeni traktör alıyor, ama döngü devam ediyor. Hayvancılık da bitme noktasında; ahırlardaki inekler satılıyor, zarar kapatılmaya çalışılıyor.
Jandarma'nın rolü ise dikkat çekici: İcralık traktör ve otomobilleri bulmak için drone kullanıyor. Köylere jandarma geldiğinde "Jandarma dronla geliyor" diye haberleşiliyor, icralık olanlar birbirini uyarıyor. Tarlada çalışanlara haber uçuruluyor, traktörler başka köylerde kiralık arazilerde gizleniyor. Örneğin, Aydıncık'a bağlı bir köyde Ö.D. adlı çiftçinin eski model otomobiline el konulduktan sonra traktörüne sıra geliyor. Jandarma traktörü aramak için drone uçuruyor, ama köylü traktörüne binip kaçıyor. Bazen drone yeri belirliyor ve yakalanıyor, ama çoğu zaman köşe kapmaca oynanıyor.
CHP İlçe Başkanı Sadık Erdoğan gibi isimler, bu durumu en iyi yaşayanlardan. Yörede yüzü gülen çiftçi yok, herkes geçim sıkıntısında. Ürün para etmiyor, tarlada kalıyor. Erdoğan, patates tepkisi olarak ilçe merkezinde 10 ton patatesi ücretsiz dağıttı, 7.5 tonu LÖSEV'e bağışladı. Az miktarda yere döktüğü patates için ise 1 milyon 400 bin ila 17 milyon lira arası ceza tehdidi aldı; darlık-kıtlık yaratmak ve piyasa bozmak suçlamasıyla. "Zaten bitmişiz, son darbe indirilmek isteniyor" diyor. Bankaya çuval soğan asma eylemi polis tarafından engellendi.
Traktörlü eylemler de ses getirdi: Kazankaya köyünde başlayan traktör konvoyları, Özgür Özel'in mitingine destek için yapıldı. İkinci eylemde jandarma engel oldu, traktörlere 933'er lira trafik cezası yazıldı; cezaları Özgür Özel ve Ekrem İmamoğlu ödedi. İşçilerle sorunlar da var: Soğan sökümünde çalışanların parasını ödeyememe nedeniyle tarlada eylem yapılıyor, bu da soruşturma getiriyor.
Hükümet politikaları eleştirilerin odağında: Piyasa dengesini bozan, ürünün tarlada kalmasına sebep olan asıl etken olarak görülüyor. Asıl israfın lüks tüketimde olduğu vurgusu yapılıyor; manda yoğurdu, kestane balı, Medine hurması gibi ürünler örnek veriliyor. Çiftçiler ise feryat ediyor, bu kadar bunaldıkları dönem hatırlamıyorlar. Eylemler dozunu artırarak devam etme niyeti var, çünkü susacak durumları kalmadı.
Bu tablo, çiftçi borçlarının icra kıskacına, traktör hacizlerinin drone destekli aramalara dönüştüğünü gösteriyor. AKP'li veya CHP'li fark etmiyor, tüm üreticiler aynı sıkıntıda. Tarım politikalarının değişmemesi halinde, köylerden göç hızlanacak, üretim düşecek. Köylülerin direnci ve gizlenme yöntemleri, umutsuzluğun yanı sıra mücadele ruhunu da yansıtıyor.
Gelecekte ne olacağı belirsiz, ama mevcut durum sürdürülemez. Çiftçinin sermayesi olan traktörlerin drone ile aranması, ekonomik politikaların geldiği noktayı özetliyor. Ses getiren eylemler, cezalarla susturulmaya çalışılsa da, sorunlar derinleşiyor. Tarım sektörünün bu hali, herkesin dikkat etmesi gereken bir uyarı niteliğinde. Detaylar ve örnekler, gerçek çöküşün boyutlarını ortaya koyuyor.