Balıkesir'in Sındırgı ilçesinde 45 gün arayla yaşanan iki büyük, 6,1 büyüklüğündeki depremin ardından olası İstanbul depremine dair tartışmalar yeniden alevlendi. Marmara Denizi’nde sık sık yaşanan küçük sarsıntılar halk arasında "büyük deprem geliyor mu?" sorularını da gündeme getiriyor. Konuyla ilgili dikkat çekici açıklamalar, deprem bilimci Prof. Dr. Şener Üşümezsoy’dan geldi.
Son yıllarda pek çok deprem uzmanı "İstanbul'da 7'nin üzerinde deprem bekliyoruz" açıklamalarında bulunurken, Prof. Dr. Üşümezsoy bu beklentilere karşı çıkarak Marmara Denizi’ndeki fayın “ölü bir fay” olduğunu söyledi. Ona göre, yıllardır konuşulan büyük deprem senaryolarının dayanakları artık geçersiz.
“Asıl tehlike Yalova'nın Çınarcık bölgesinde” diyen Prof. Dr. Üşümezsoy, olası büyük depremin kuzey Marmara kenarından değil, Yalova’dan geçen bir faydan kaynaklanabileceğine dikkat çekti. Uzman isim, “Hiçbir zaman Kuzey Marmara kenarından giden bir fayımız söz konusu değil” ifadeleriyle, bugüne kadar süregelen İstanbul deprem senaryolarına farklı bir bakış sundu.
İstanbul için dillendirilen 7.4 büyüklüğündeki deprem ihtimallerinin artık “çöpe atıldığını” belirten Üşümezsoy, “1894’te olan deprem, 1766’dakinden dört kat daha şiddetliydi. Neden bunu göz ardı ediyorlar? O zaman 250 yılda bir deprem oluyordu; 250 yıldan beri deprem olmuyor, deprem eli kulağında deme lafı da çöpe atıldı” sözleriyle, tarihsel deprem döngüsü iddialarına da karşı çıktı.
“Adalar Fayı Kırılmaz”
Uzman isim, “Adalar fayı niye kırılmaz?” sorusuna da bilimsel bir açıklama getirdi. “Depremi yaratan kuvvet fay düzlemine 45 derece açıyla gelirse, bir kamyonu iterkenki gibi bir makaslama kuvveti yaratır ve fayı hareket ettirir. Buradaki doğu-batı yönlü faylarda, maksimum sıkıştırma kuvvetiyle Adalar fayı paralel olduğu için bu fay çalışmaz, yani deprem üretmez. Mekanik ve kinematik açıdan Adalar fayı ölü bir faydır” diyen Prof. Dr. Üşümezsoy, özellikle Adalar’ın ve çevresinin deprem riskiyle ilgili öne sürülen iddiaların yanlış kurgulandığını belirtti.
Sonuç olarak, Marmara'da beklenen büyük depremin yeri ve şiddetiyle ilgili ezberler bilimsel açıklamalarla sarsılıyor. Yalova Çınarcık civarındaki aktif fayın, kuzey Marmara ya da Adalar üzerinden ilerlemediği, Adalar fayının ise mevcut koşullarda çalışmayacağı uzman görüşleriyle ortaya konuyor. Deprem konusunda panik yaratmak yerine bilimle ve güncel verilerle hareket edilmesinin önemine dikkat çekiliyor.
