Madrid'den gelen işaretler, aylardır süren dinlenmenin bir dönüm noktasının var olduğunu gösteriyor. Ancak perde ayrıntıları ayrıntıları ve nihai imza süreci, bu hikâyenin asıl konusu daha yeni yazdırmaya başlayacak.
ABD tarafı, TikTok konusunda “çerçeve anlaşması”nın var olduğunu duyurdu; Anlaşmanın eşleşmesi için ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in adaylığı bekleniyor. ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ve ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer'in Madrid'de Çin heyetiyle yürüttüğü komisyonlardan çıkan bu sonuç, platformun ABD kontrolündeki yetkisine geçişini merkeze alan bir yol haritasına işaretliyor. Çin tarafı da TikTok meselesinin iş birliği içinde çözümü için “temel işbirliği uzlaşı” sağlandığını teyit ediyor.
Çerçevenin ana hatları: ABD kontrollü devir senaryosu
Bessent'in sağladığı tarife çerçevesi, TikTok'un ABD'de yasaklanması yerine ABD kontrolünde bir yapının devri fikri etrafında şekilleniyor. Bu yaklaşımla, Washington'ın uzun süredir vurguladığı ulusal güvenlik ve veri koruma endişelerine “mülkiyet ve yönetişim” odaklı bir yanıt aranıyor. Çin tarafı ise, ilke ve şirket çıkarlarını korumasını vurgulayarak, siyasileşmeye karşı uyarılarını yineliyor.
Lider veriler ve takvim: Kritik açıklama “Cuma”
Taraflar, çerçevenin nihai hâle gelmesi için iki ülkenin yapısının onayını işaret ediyor. Bessent, hükümetin “Cuma” günü yapacağı açıklamayı gösterdiğini gösteren takvime dair net bir işaret verdi. Bu aşamada, teknik ayrıntıların politik mutabakatla mühürlenip mühürlenmeyeceğini belirleyecek.
Arka plan: Yasa baskısı, uzatmalar ve dönüm noktası
- ABD'de 2024'te kabul edilen düzenleme, TikTok'un ABD'de faaliyetlerine devam edebilmesi için ByteDance'in kontrol hissini devretmesi gereğini getirmiş, aksi hâlde yasak seçeneği patlaması meydana geldi.
- Sonraki süreçte takvim birkaç kez uzatıldı; bunun yerine “satış mı, yasak mı?” ikilemi kullanıcıları, içerik üreticisi ve reklamverenler için sonuçlar doğurur.
- Yüksek Mahkeme'nin ilgili yasa çerçevelerine onay günübirsel, Beyaz Saray'ın uygulamaları ek süreler kritik nefes alanı yaratmış; Gelin bugün çerçevelenirken mutabakatı ise bu uzun yolun “uygulanabilir çözüm” ihtimalini güçlendiriyor.
Pazarlık masasındaki diğer dosyalar: AML, fentanil, Nvidia, tarifeler, nadir topraklar
Madrid'de ilk kez TikTok ortaya konuldu.
- Kara para aklama ve fentanil kaynaklı akıntıların kesilmesinin hakimiyetinde iki tarafın mutabakata yaklaştığı haberler verildi.
- Çin'in ABD'li çip üreticisi Nvidia'ya yapılan soruşturmanın süresinin uzamasıyla ilgili itiraz yükselirken,
- ABD'nin gümrük vergileri ve Çin'in nadir toprak mineralleri kontrollerinde 90 günlük “duraklama”nın 10 Kasım'a uzatılabileceği, ilerlemenin sağlanabilmesi için yeni adımların gündeme gelebileceği konuşuldu.
Ne olacak? Üç olası senaryo
- Lider sürümüyle hızlanan devir süreci
- ABD kontrolündeki mülkiyet modeli netleşir; veri yerelleştirme, bağımsız denetim ve şeffaf yönetimin kurallara uyması.
- Kullanıcılar ve içerik üretmek için sürekli olarak sağlanmaktadır; reklamveren güveni artar.
- Kısmi uzlaşı, yönlendirme uygulaması
- Sözleşme sözleşmelerini kabul ederseniz, ancak teknik ayrıntıların takvimine uyun.
- faiz oranlarında geçiş dönemi kuralları (veri erişim protokolleri, aydınlatma denetimleri) uygulanmaktadır.
- Siyasi fren veya geri adım
- Lider seviyesinde onay gecikmesi ya da yeni koşulların temel girişi.
- Piyasada yeniden “yasak/satış” ikilemi fiyatlandırılır; şu anda uzar.
Kullanıcı, yaratıcı ve reklamveren etkisi: Belirsizlikten güven inşasına
- Kullanıcıların bakış açısı asıl meselesi, platformun sürekli devamı ve verilerinin güvenliğine ikna çerçeveleme.
- İçerik üretimi için istikrar istikrarı ve gelir ortaklıklarının güvenceye alınması kritiktir.
- Reklamverenler, regülasyon riskinin düşmesiyle bütçe planlarında daha uzun vadeli tutarlılıklara dönebilir.
Son söz: Çerçeve mutabaka çözümün başlangıcı
Madrid'den çıkan “çerçeve” tek başına final değil; çözümün mimarisi. Mülkiyet, yönetim ve veri güvenliği ilkelerinde atılacak somut adımlar ve lider parçaları, TikTok paylarının yıllara yayılan belirsizliğini sona erdirebilir. Aksi halde, yasal saat yeniden işlemeye başlar ve piyasada bir kez daha “yasak mı, satış mı?” sarmalına döner.
