2023 yılında Resmi Gazete'de yayımlanan Elektrik, Su ve Gaz Sayaçları Muayene Yönetmeliği ile milyonlarca abone için kritik bir süreç başlamış bulunuyor. Yönetmelik kapsamında 2014 ila 2019 yılları arasında piyasaya arz edilmiş veya son muayene işlemleri bu tarihler arasında yapılmış doğal gaz sayaçları için son kullanım tarihi 31 Aralık 2025 olarak belirlendi. Bu tarihten sonra eski sayaçların kullanımına devam eden abonelere yönelik ciddi yaptırımlar uygulanacak.
Türkiye genelinde uygulanan bu düzenleme, enerji güvenliği ve ölçüm standartlarının güncellenmesi amacıyla hayata geçirildi. Doğal gaz dağıtıcı firmalar, 2014-2019 yılları arasında üretimi gerçekleştirilen sayaçları yeni yıl öncesinde sökmek ve yerine geçerli muayenesi olan yeni bir sayaç takmak zorunda. Ancak yapılan incelemelerde, Türkiye'nin birçok ilinde başlatılan çalışmalara rağmen halihazırda milyonlarca abonenin konutunda kullanmakta olduğu eski tarihli doğal gaz sayacını henüz değiştirmediği ortaya çıktı.
Yeni süreçte aboneler için önemli sorumluluklar ve yükümlülükler belirlendi. Kullanıcılar, şubat ayının sonuna kadar ilgili il müdürlüklerine yapacakları başvuru ile değişiklik yapılacak doğal gaz sayaçları hakkında bildirimde bulunmak zorunda. Bu bildirimin ardından sayaçların muayenesi, Bakanlığın il müdürlükleri tarafından kullanıcının anlaştığı servislerde gerçekleştirilecek. Sayaç muayene süreci, kullanıcılar açısından belirli maliyetler ve zaman gerektirse de, güvenlik ve standartlara uygunluk açısından zorunlu bir adım olarak kabul ediliyor.
Yönetmelikte yer alan bilgilere göre, muayenesi yapılacak sayacın takılı bulunduğu yerden sökülüp servise getirilmesi işleminden kullanıcı sorumlu olacak. Bu düzenleme, abonelerin süreçte aktif rol almasını ve kendi sorumluluklarını yerine getirmesini gerektiriyor. İlk, periyodik veya stok muayeneleri sonucu uygun bulunan sayaçlar damgalanacak ve kullanıma uygun hale getirilecek. Yapılacak ilk muayene işleminin ardından, sayacın gelecekteki bakımlarına yönelik bir çizelge çıkarılacak ve bu çizelge hak sahibine teslim edilecek. Bu sayede aboneler, sayaçlarının bir sonraki muayene tarihlerini takip edebilecek ve zamanında gerekli işlemleri yaptırabilecek.
31 Aralık 2025 tarihine kadar sayaç değişikliğinin zorunlu tutulduğu süreçte yükümlülüklerini yerine getirmeyen aboneler, 2026 yılı itibarıyla başlanacak denetimlerin sonucunda ciddi yaptırımlarla karşılaşacak. Yönetmeliğe aykırı olarak kullanım gerçekleştirdiği tespit edilen aboneler için 10 bin liraya varan para cezası öngörülüyor. Bu ceza miktarı, eski sayacını değiştirmeyen kullanıcılar için caydırıcı bir unsur olarak belirlendi.
Yeni yılda sayacını yenilemeyen kullanıcılar hakkında damga süresi geçmiş ölçü aleti kullanma fiilinden dolayı idari işlemler uygulanacak. Bu işlemler, sadece para cezasıyla sınırlı kalmayacak, aynı zamanda kullanıcıların kayıtlarına da geçecek. Listeyi belirtilen süre içinde bildirmeyen, eksik veya hatalı bildiren kullanıcılar hakkında da idari yaptırım devreye alınacak. Bu nedenle abonelerin başvuru sürecinde dikkatli olması ve tüm bilgileri eksiksiz bir şekilde iletmesi büyük önem taşıyor.
Doğal gaz sayacı değişimi sürecinin başarılı bir şekilde tamamlanabilmesi için abonelerin bilinçli hareket etmesi gerekiyor. İlk olarak, konutlarındaki mevcut doğal gaz sayacının üretim yılını kontrol etmeleri ve bu yılın 2014-2019 aralığında olup olmadığını tespit etmeleri önemli. Eğer sayaç bu yıllar arasında üretilmiş veya son muayenesi bu tarihler arasında yapılmışsa, mutlaka değişim sürecine dahil olunması gerekiyor.
İkinci adım olarak, şubat ayının sonuna kadar ilgili il müdürlüğüne başvuruda bulunulması ve sayaç bilgilerinin bildirimi yapılması zorunlu. Bu başvuru sürecinde abonelerin hangi belgeleri hazırlaması gerektiği, başvuru için gereken formlar ve süreçle ilgili detaylı bilgiler il müdürlüklerinden edinilebilir. Başvurunun zamanında yapılması, hem sürecin sorunsuz ilerlemesi hem de olası cezalardan kaçınılması açısından kritik öneme sahip.
Üçüncü aşamada, sayacın sökülmesi ve servise götürülmesi işlemi gerçekleştirilecek. Bu işlemde kullanıcılar, yetkili servislerle anlaşarak en uygun zamanı ve maliyeti belirleyebilir. Sayaç muayenesi sırasında teknik kontroller yapılacak ve sayacın standartlara uygun olup olmadığı değerlendirilecek. Muayeneden başarıyla geçen sayaçlar damgalanarak kullanıma hazır hale getirilecek.
Sürecin en önemli noktalarından biri, tüm yükümlülüklerin belirlenen süreler içinde yerine getirilmesi gerekliliği. 31 Aralık 2025 tarihi, sayaç değişimi için son tarih olarak belirlenmiş durumda. Bu tarihten sonra yapılacak denetimlerde eski sayaç kullanan aboneler tespit edildiğinde, 10 bin liraya varan ceza uygulanacak. Cezanın yüksek miktarda belirlenmesi, kullanıcıların sürece ciddiyetle yaklaşmasını sağlamak amacıyla tasarlandı.
Aboneler için bir diğer önemli husus, bildirim sürecinin doğru bir şekilde yapılması. Eksik veya hatalı bildirimler de cezai yaptırıma tabi olduğundan, başvuru formlarının doldurulması sırasında azami dikkat gösterilmesi gerekiyor. Sayaç seri numarası, üretim yılı, son muayene tarihi gibi kritik bilgilerin eksiksiz ve doğru bir şekilde iletilmesi, sürecin aksamadan ilerlemesi için şart.
Dağıtıcı firmalar açısından da bu süreç yoğun bir çalışma dönemi anlamına geliyor. Milyonlarca aboneye hizmet veren firmalar, sayaç değişim işlemlerini zamanında ve eksiksiz bir şekilde gerçekleştirmek için saha ekiplerini artırdı ve çalışma programlarını yoğunlaştırdı. Ancak abonelerin de sürece aktif katılımı olmadan bu büyük ölçekli operasyonun başarıyla tamamlanması mümkün değil.
Elektrik, Su ve Gaz Sayaçları Muayene Yönetmeliği'nin temel amacı, tüketicilerin güvenliğini sağlamak ve ölçüm doğruluğunu garanti altına almak. Eski ve muayene süresi geçmiş sayaçlar, hem hatalı ölçümlere hem de güvenlik risklerine yol açabiliyor. Bu nedenle belirlenen sürelerde muayene ve değişim işlemlerinin yapılması, sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda kullanıcıların kendi güvenliği için de önemli bir önlem.
Sayaç değişim sürecinin maliyeti konusunda da abonelerin bilgi sahibi olması gerekiyor. Muayene işlemi ve yeni sayaç takılması için belirli bir ücret talep ediliyor. Bu ücretler, il ve bölgelere göre farklılık gösterebilse de, genel olarak standart tarifelere bağlı kalınıyor. Aboneler, anlaştıkları servislerden detaylı fiyat bilgisi alarak bütçe planlaması yapabilir.
Sürecin bir diğer önemli boyutu, muayene sonrası verilecek bakım çizelgesi. Bu çizelge sayesinde aboneler, sayaçlarının ne zaman tekrar muayeneden geçmesi gerektiğini önceden bilecek ve gerekli hazırlıkları zamanında yapabilecek. Düzenli muayeneler, sayaçların uzun ömürlü olmasını ve güvenli çalışmasını sağlıyor.
2026 yılından itibaren başlayacak denetimler, tüm Türkiye genelinde sistematik bir şekilde yürütülecek. Bakanlık il müdürlükleri ve dağıtıcı firmalar, hangi abonelerin sayaç değişimi yaptırdığını, hangilerinin yapmadığını kayıt altında tutuyor. Bu kayıtlar üzerinden yapılacak denetimlerde, yükümlülüklerini yerine getirmeyen aboneler kolaylıkla tespit edilebilecek ve gerekli yaptırımlar uygulanacak.
Damga süresi geçmiş ölçü aleti kullanma fiili, yasal düzenlemeler çerçevesinde ciddi bir ihlal olarak değerlendiriliyor. Bu ihlalin tespiti durumunda, sadece para cezası değil, aynı zamanda sayacın zorla değiştirilmesi ve bu işlem için ek masrafların aboneye yansıtılması gibi uygulamalar da söz konusu olabilir. Bu nedenle abonelerin gönüllü olarak ve süre içinde işlemlerini tamamlaması, hem maddi hem de hukuki açıdan en doğru yaklaşım.
Şubat ayı sonuna kadar yapılması gereken başvuru süreci, aslında abone için bir hazırlık dönemi olarak görülmeli. Bu süre içinde gerekli belgeler toplanabilir, hangi servislerle çalışılacağına karar verilebilir ve en uygun zaman planlaması yapılabilir. Başvuruyu son güne bırakmak, hem sürecin gecikmesine hem de olası sorunların yaşanmasına neden olabilir.
Doğal gaz sayacı değişimi konusunda yaşanabilecek teknik sorunlar için de abonelerin bilgi sahibi olması önemli. Örneğin, sayaç sökme işlemi sırasında doğal gaz hattında bir arıza tespit edilirse, bu arızanın da giderilmesi gerekecek. Bu tür durumlar, sürecin uzamasına ve ek maliyetlere yol açabilir. Bu nedenle işlemlerin yetkili ve deneyimli servisler tarafından yapılması büyük önem taşıyor.
Abonelerin süreç boyunca bilgi alabileceği resmi kanallar da mevcut. İl müdürlükleri, dağıtıcı firmalar ve ilgili bakanlık birimleri, abonelerin sorularını yanıtlamak ve süreci kolaylaştırmak için destek hattı ve online platformlar oluşturdu. Bu kanallardan faydalanarak, süreçle ilgili tüm detayları öğrenmek ve olası sorunlara hızlı çözüm bulmak mümkün.
31 Aralık 2025 tarihine kadar yapılması gereken bu zorunlu değişim, Türkiye'nin enerji altyapısının modernizasyonu açısından da önemli bir adım. Yeni nesil sayaçlar, daha hassas ölçüm yapabiliyor, uzaktan okuma özelliklerine sahip ve daha uzun ömürlü. Bu sayede hem aboneler daha doğru faturalandırılacak hem de dağıtıcı firmalar daha verimli hizmet sunabilecek.
Sonuç olarak, doğal gaz sayacı değişimi süreci tüm aboneler için kaçınılmaz bir yükümlülük haline geldi. 2014-2019 yılları arasında üretilmiş veya muayenesi yapılmış sayaçlara sahip milyonlarca abone, şubat ayı sonuna kadar başvurularını yapmalı ve 31 Aralık 2025 tarihine kadar sayaç değişimlerini tamamlamalı. Aksi takdirde 2026 yılında başlayacak denetimlerde 10 bin liraya varan ceza ile karşılaşma riski bulunuyor. Sürecin zamanında ve eksiksiz bir şekilde tamamlanması, hem yasal zorunluluklara uyum hem de güvenli enerji kullanımı açısından kritik önem taşıyor.