Türkiye genelinde hava sıcaklıklarının düşüşe geçmesiyle birlikte, karayollarında can ve mal güvenliğini sağlamaya yönelik en önemli hazırlıklardan biri için kritik süreç resmen başladı. Soğuk hava şartlarının yol açabileceği olumsuzlukları en aza indirmek ve özellikle uzun yolculuk yapan ticari taşıtların güvenliğini garanti altına almak amacıyla hayata geçirilen hayati zorunluluk, ilgili kesimler için bir dönüm noktası niteliğinde. Sürücülerin ve işletme sahiplerinin bu zorunluluğa uyması için tanınan süre hızla azalırken, uzmanlar son dakikaya kalınmaması konusunda peş peşe uyarılarda bulunuyor. Çünkü belirlenen tarihten itibaren başlayacak denetimler, bu önemli kurala uymayanlar için ciddiyeti yüksek sonuçları beraberinde getirecek.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yayımlanan "Kış Lastiği Kullanma Zorunluluğu Tebliği" çerçevesinde, yolcu ve yük taşımacılığı yapan tüm ticari araçlar için hayati önem taşıyan bu kuralın başlangıç tarihi kesinleşti: 15 Kasım. Bu tarihten itibaren, zorunluluk dönemi tam beş ay sürecek ve 15 Nisan tarihine kadar devam edecek. Bu süre zarfında, denetim birimleri tarafından yapılacak kontrollerde kurala uymadığı tespit edilen sürücüler, yasağın ciddiyetine uygun ağır bir yaptırımla karşı karşıya kalacak. Denetimler, yalnızca araçların hareket kabiliyetini değil, aynı zamanda karayollarındaki tüm trafik akışının güvenliğini doğrudan ilgilendiren bu tedbirin ne kadar elzem olduğunu ortaya koyuyor.
Bu tebliğe aykırı davranan sürücülere uygulanacak olan idari para cezası ise dudak uçuklatacak cinsten: Tam 5 bin 856 lira. Bu tutar, işletme bütçelerini ciddi anlamda etkileyebilecek bir meblağ olmakla birlikte, cezanın erkenden ödenmesi durumunda tanınan bir indirim imkanı da bulunuyor. Eğer ceza tebliği tarihinden itibaren on beş gün içinde ödenirse, %25 oranında bir indirim uygulanarak tutar 4 bin 392 liraya düşüyor. Ancak bu indirim fırsatına rağmen, sürücülerin asıl amacının ceza ödemekten kaçınmak değil, can güvenliğini sağlamak olması gerekiyor. Ayrıca bu yüksek ceza miktarının, yeni yıl itibarıyla, yeniden değerleme oranı doğrultusunda kaçınılmaz olarak daha da artırılacağını unutmamak gerekiyor.
Uzmanlar, kış lastiği kullanımının yalnızca yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda bir can güvenliği meselesi olduğunu ısrarla belirtiyor. Genel kanının aksine, kış lastiği sadece kar yağışı altında değil, hava sıcaklığı 7 derecenin altına düştüğü anda takılmalıdır. Soğuk asfaltın yapısı yaz lastikleri için tutuşu zorlaştırırken ve fren mesafesini uzatırken, kış lastiklerinin özel olarak geliştirilmiş kauçuk yapısı bu şartlara uyum sağlıyor. Yaz lastiklerine göre daha esnek olan bu kauçuk bileşen, düşük sıcaklıklarda dahi yol tutuşunu maksimum seviyede tutarak kayma ve kaza riskini büyük ölçüde ortadan kaldırıyor. Bu nedenle, uzmanlar kış lastiğini "hayat kurtaran tedbir" olarak nitelendiriyor.
Peki, hangi lastikler bu zorunluluk kapsamında uygun sayılıyor? Sürücülerin kış lastiği tercihi yaparken sadece fiyata değil, mevzuata uygunluğuna da mutlak suretle dikkat etmesi gerekiyor. Lastiklerin yanağında yer alan "M+S" ibaresi ile birlikte, kar sembolü içeren üç dağ işareti (3PMSF) bulunması şarttır. Bu semboller, lastiğin zorlu kar ve çamur koşullarında üstün performans gösterdiğini tescil ediyor. Ayrıca sürüş güvenliği açısından diş derinliği ve kauçuk kalitesi de atlanmaması gereken diğer önemli teknik detaylardır. Son olarak, kış lastiklerinin ortalama ömrü her ne kadar 4 yıl veya 40 bin kilometre olarak belirtilse de, araçtan araca ve kullanım koşullarına göre bu süre değişebileceği için, değişim sırasında mutlaka uzman kontrolünün yapılması hayati önem taşımaktadır. 15 Kasım tarihine kadar bu kritik hazırlığı tamamlamayan ticari araç sürücüleri, yalnızca yüklü bir idari para cezasıyla karşılaşma riskini değil, aynı zamanda en değerli varlık olan kendi ve yolcularının can güvenliğini de tehlikeye atmış olacaklardır.
