Düşünün bir an: Ülke olarak her zaman beklenmedik olaylarla karşılaşıyoruz, değil mi? Depremler, seller, hatta uluslararası gerilimler... Bunlar hayatımızın bir parçası haline gelmişken, hükümetin sessiz sedasız bir adım atması, insanı hem meraklandırıyor hem de umutlandırıyor. Sanki bir film senaryosu gibi, arkasında büyük bir plan varmış izlenimi veriyor. Ama asıl heyecan verici kısım, bu adımın ne kadar kapsamlı olduğu ve günlük hayatımızı nasıl etkileyebileceği.
Şimdi gelelim detaylara. Resmi Gazete'de bugün, yani 16 Ekim 2025 tarihinde yayımlanan 189 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Milli Savunma Bakanlığı dışındaki tam 16 bakanlığın merkez teşkilatında "Acil Durumlar ve Savunma Planlaması Dairesi Başkanlığı" adında yeni bir birim kuruldu. Bu karar, adeta bir dönüm noktası gibi duruyor çünkü daha önce böylesine entegre bir yapı yoktu. Düşünün, afetlerden sivil savunmaya, seferberlikten savaş hallerine kadar her türlü olağanüstü durumu koordine edecek bir ekip artık devrede. Bu, sadece bürokratik bir değişiklik değil; ülkenin kriz yönetiminde yeni bir sayfa açmak anlamına geliyor.
Hangi bakanlıklar bu yeni daire başkanlığını bünyelerine katıyor diye sorarsanız, liste oldukça geniş: Dışişleri Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı başta olmak üzere, toplam 16 bakanlık. Evet, Milli Savunma Bakanlığı hariç tutulmuş çünkü onların zaten benzer yapıları var, ama diğerleri için bu bir ilk. Bu bakanlıkların her birinde artık özel bir ekip, acil durum hazırlıklarını üstlenecek. Mesela, bir deprem anında Sağlık Bakanlığı'nın hızlı müdahalesi ile Tarım ve Orman Bakanlığı'nın gıda stoklarını koordine etmek gibi işler, bu daire sayesinde daha akıcı hale gelecek.
Peki, bu Acil Durumlar ve Savunma Planlaması Dairesi Başkanlığı'nın tam olarak ne gibi görevleri olacak? Kararnamede detaylı bir şekilde sıralanmış ve hepsi de hayati öneme sahip. Öncelikle, afet ve acil durumlara, sivil savunmaya, seferberlik ve savaş haline ilişkin mevzuat kapsamındaki iş ve işlemleri diğer hizmet birimleri ile koordineli olarak yerine getirmek. Bu ne demek? Yani, bir kriz çıktığında herkes kendi başına hareket etmeyecek; bu daire, bakanlık içindeki tüm birimleri senkronize edecek. Sonra, bakanlığın bağlı, ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşlarının afet ve acil durumlara, sivil savunmaya, seferberlik ve savaş hali hazırlıklarına ilişkin iş ve işlemlerinin yürütülmesini takip ve koordine etmek. Bu kısım özellikle önemli çünkü taşra teşkilatları da dahil olacak, yani ülke genelinde bir ağ oluşturulacak.
Daha da ilginç olanlar var: Afet ve acil durumlara ilişkin olarak bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezinde temsil etmek. Yani, bu daire, bakanlık adına ulusal acil durum merkezlerinde yer alacak ve karar alma süreçlerinde söz sahibi olacak. Bir sel felaketi olduğunda, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın yolları açma planlarını burası koordine edecek mesela. Ayrıca, afet ve acil durumlarda, ilgili mevzuat çerçevesinde Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığınca talep edilen imkan ve kabiliyetlerin yönlendirilmesi ile bakanlığın sorumluluğundaki iş ve işlemlerin yerine getirilmesini sağlamak. Bu, kaynakların hızlıca seferber edilmesi anlamına geliyor; belki bir helikopter, belki tıbbi malzeme... Her şey bu daire üzerinden akacak.
Unutmayalım, Cumhurbaşkanlığı ile afet ve acil durum yönetim merkezlerine gerekli bilgi akışını sağlamak da görevleri arasında. Bu, üst düzey iletişim demek; kriz anında bilgi gecikmesi olmayacak, her şey anlık takip edilecek. Ve son olarak, bakan tarafından verilen diğer görevleri yapmak. Bu madde, esneklik sağlıyor; yani gelecekteki ihtiyaçlara göre daire genişleyebilir. Tüm bunlar, Türkiye'nin son yıllarda yaşadığı deprem gibi felaketlerden ders çıkardığını gösteriyor. Hatırlayın, 2023 depreminde koordinasyon sorunları ne kadar can yakmıştı; şimdi bu daire, o boşlukları doldurmak için tasarlanmış gibi.
Bu kararın zamanlaması da dikkat çekici. 2025 yılında, küresel iklim değişiklikleri artarken ve jeopolitik gerilimler yükselirken, böyle bir adım atmak stratejik bir hamle. Belki de önümüzdeki yıllarda daha fazla krizle karşılaşacağız ve bu daire, bizi bir adım öne taşıyacak. Düşünün, bir savaş hali durumunda Ticaret Bakanlığı'nın ithalat-ihracat planlarını, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın üretim hatlarını koordine etmek... Bu, sadece savunma değil, ekonomik dayanıklılık da demek. Ya da bir pandemi durumunda Sağlık Bakanlığı'nın aşı dağıtımını Gençlik ve Spor Bakanlığı'nın tesislerini kullanarak hızlandırmak. Olasılıklar sonsuz ve her biri, ülkenin daha güvenli bir geleceğe doğru ilerlediğini hissettiriyor.
Elbette, bu yeni yapının nasıl işleyeceğini zaman gösterecek. Ama şimdiden söyleyebilirim ki, bu kararname ile hükümet, proaktif bir yaklaşım sergiliyor. Eskiden bakanlıklar arası koordinasyon bazen aksıyordu; şimdi ise bu daire, bir köprü görevi görecek. Mesela, Kültür ve Turizm Bakanlığı için düşünün: Bir afet sırasında tarihi eserlerin korunması, turizm bölgelerinin güvenliği... Bunlar artık sistematik hale gelecek. Veya Milli Eğitim Bakanlığı'nda okulların acil durum planları, öğretmen eğitimleri... Çocuklarımızın güvenliği için bile bu daire kritik rol oynayacak.
Sonuç olarak, bu gelişme sadece bir bürokratik düzenleme değil; Türkiye'nin krizlere karşı direncini artıracak bir kalkan. Resmi Gazete'de yayımlanan bu karar, belki de yarınlarımızı şekillendirecek. Kim bilir, belki ileride bu daire sayesinde kurtarılan hayatlar, önlenen kayıplar hakkında hikayeler duyacağız. Heyecan verici değil mi? Bu adım, bizi daha güçlü kılıyor ve geleceğe dair umut veriyor.